«Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы
Бизнестің сенімді серіктесі

Нейтралды аймақтар, аңызға айналған көпірлер, шекаралық бақылау: ШҚО бизнесі Белухаға туризмді дамыту үшін шешімдер ұсынды

2025 жылғы 20 Ақпан
1639 просмотров

Шығыс Қазақстан облысының туризм индустриясы бірнеше жылдан бері Ресеймен шекаралас маршруттар саласында бірқатар қиындықтарға тап болды. Бұл туристер саяхаттайтын инфрақұрылымға да, қауіпсіздік мәселелеріне де, шекаралық бақылаудың ұзақтығына да, маршруттардың тиімді жұмыс істеуі үшін негізгі нысандарды жаңғырту қажеттілігіне де қатысты.

Шығыс Қазақстан облысының Катонқарағай ауданында орналасқан Белуха тауы арқылы өтетін туристік бағыт өңірдегі ең танымал бағыттардың бірі болғанымен, тәуекелге де толы. Саяхатшылар ұйымдасқан топтардың құрамында болса да, жолдан адасып, білместен Ресей Федерациясының аумағына жетіп, шекара қызметтері оларды ұстауға мәжбүр болады. Мұндай келеңсіздіктерді болдырмау үшін жергілікті кәсіпкерлер бірқатар шешімдерді ұсынды. Соның ішінде туристер шекарадан абайсызда өтіп кету мүмкіндігін жойып, оның бойымен қауіпсіз қозғалатын арнайы белгіленген дәліз жасау керек. Сондай-ақ, туризм индустриясы үшін «Ақ Берел» соқпағында ұйымдасқан топтар үшін транзиттік аймақты дамыту маңызды.

Дегенмен, жақында ҰКП-да өткен жиында белгілі болғандай, қазіргі таңда бұл саладағы туристік қызметті реттеу мәселесі тұр. ҚР Сыртқы істер министрлігінің өкілі Дастан Сүлейменовтің айтуынша, бүгінгі шекараны демаркациялау тағы 3-4 жылға созылуы мүмкін, ал осы уақытқа дейін бұл мәселе толық реттелмейді. Оған дейін туристер шекара қызметімен бірге мүдделі кәсіпкерлер арнайы әзірлеген белгіленген қауіпсіздік алгоритмі бойынша қатаң белгіленген уақытта маршрут бойынша жүруін жалғастыруы керек.

Ресей шекарасын бұзу деп танылған Белуха тауына Қазақстаннан шығу мәселесі ерекше назар аударуға тұрарлық.

«Спортшыларымызға көмектесу үшін біз таудың басын бейтарап буферлік аймаққа айналдыруды ұсынамыз. Альпинизммен айналысатын адамдар орасан зор жұмыс істейді, соның ішінде ел игілігі үшін, біз оларды өрлеу кезінде бюрократиялық кедергілерден арылтуды ұсынамыз», - дейді «Вояж – Алтайский Казахстан» туристік компаниясының директоры Ирина Клиновицкая.

Белуха тауына қол жеткізуді қиындатқан инфрақұрылымның өзіндік мәселесі болып қала береді. Таудың аумағында туристер қозғалысы үшін Ақ Берел өзені арқылы Язевое көліне апаратын екі көпір бар. Шығыс Қазақстан облысындағы ең ірі Көккөл сарқырамасы аймағындағы жоғарғы көпір толығымен қирап қалды. Ал, екіншісі 120 жылдық тарихы бар көпір жедел қалпына келтіруді қажет етеді.

«Біз бұл мәселені бір жыл бұрын көтерген едік. 1900 жылдардағы саяхатшылардың жазбаларында айтылған көпір тарихи сәулет ескерткіші ретінде сақталуы тиіс. Инфрақұрылым мәселесінің өткір болғаны сонша, туристер әлі де Белухаға келе алуы үшін жергілікті кәсіпкерлер апаттық өткелді өз бетімен ұйымдастыруға мәжбүр болды», - деді Клиновицкая.

Бір кездері құрылыс материалдары жеткізілген жол Ресей аумағында орналасқандықтан, жағдай ерекше. Нәтижесінде ағашты енді тек атпен немесе тікұшақпен жеткізуге болады, бұл жобаның құнын айтарлықтай арттырады.


Кәсіпкерлер сонымен қатар, ресейлік шекара бақылауынан өту мәселесін көтереді, әсіресе турлары әдетте қысқа және бюджеттік емес балалар топтары үшін. Осыған байланысты ұйымдасқан топтардың Ресей шекарасы арқылы басымдықпен өту мүмкіндігін қарастыру ұсынылды. Шекараның Қазақстан жағында туристік автобустарды кезектен тыс өткізуге арналған ҰКП пилоттық жобасының көмегімен мәселе шешілді. Нәтижесінде Ресей Федерациясы-ҚР өткізу пунктінде шекаралық бақылаудан өту уақыты 4,5 есеге қысқарды: бірнеше сағаттан 40 минутқа дейін. «Атамекен» ҰКП Туризм департаменті директорының орынбасары Елена Михнова атап өткендей, бұл режимді туризм туралы заң жобасына енгізу үшін ҰКП жолаушылар мен багажды ұйымдастырылған және тұрақты туристік тасымалдау тұжырымдамасын, сондай-ақ, туристік автобустардың кезектен тыс өтуін қамтитын автомобиль тасымалы саласына түзетулер енгізуге бастамашы болды. «Біз бұл шараны заңдастыру және оның тұрақты орындалуын қамтамасыз ету үшін мемлекеттік органдардан қолдау күтеміз», - деп түсіндірді Михнова.

Осылайша, инфрақұрылымды жақсарту және шекаралық процедураларды оңтайландыру Белуха тауының туристік тартымдылығын арттырудың кілті болып табылады. Шығысқазақстандық бизнес ұсынылған бастамалар бойынша мемлекеттік органдардан оң жауап күтеді.


Еншілес ұйымдар

Серіктестер