(фр. avance — алға жүру) Орындалатын жұмыс, қызмет үшін және жеткізілетін тауар үшін берілетін жалпы төлемақының есебінен қызметті ат)қару­ шыға (жұмыскерге, қызметкерге) тапсырыс беруші тарапынан алдын ала төленетін ақы көлемі. Кейінгі жылдары жарияланған сөздіктер мен оқулықтарда «алғытөлем» нұсқасы көбірек қолда­ нылған. Алғытөлемнің — аванстың көлемі жалпы еңбекақының елу пайызына дейін болады. Алғытөлемді беру арқылы жұмысты атқарушының мүдделілігін тудыруға, жұмыстың сапалы атқары­ луына мүмкіндіктер жасалады.

алғашқы аванс / алғытөлем — первоначальный аванс аванс / алғытөлем алу — получить аванс аванс / алғытөлем беру — выдать аванс аванс / алғытөлемді төлеу — оплатить аванс аванстық / алғытөлемдік есептеме — авансовый отчёт бюджеттік мекемелердің алғытөлемі — аванс бюджетных учреждений мақсатты / нысаналы алғытөлем — целевой аванс сатып алушылардың алғытөлемі — покупательский аванс

Төлеушінің тапсырмасы бойынша банк (банк­эмитент) қабылдап алатын шартты түрдегі ақшалай міндеттеме. Аккреди­ тив аванс / алғытөлем сияқты сауда мәмілесінде есеп айырысудың бір формасы ретінде қолданылады.

аккредитивтің күшін жою — аннулировать аккредитив бекітілген аккредитив — подтверждённый аккредитив (ағыл. confirmed) депозиттелген аккредитив — депонированный аккредитив күші жойылған аккредитив — отзывной аккредитив өз күшіндегі аккредитив — безотзывный аккредитив резервтегі аккредитив — резервный аккредитив (Stand-By) кумулятивті аккредитив — кумулятивный аккредитив

(ағыл. assets — меншік) Жеке тұлғаға немесе заңды тұлғаға тиесілі мүліктік құқық­ тардың (мүліктердің, негізгі қаражаттың, материалдық өндірістік қорлардың, материалдық емес қорлардың ақшалай қаражаттың, патенттердің, қаржының) жиынтығы. Кәсіпорынның бухгалтер­ лік теңгерімінің (балансының) екінші жағы, бұл есеп берілетін жылдың басы мен соңында шаруашылық мүліктерін құрамы, ор­ наласуы мен пайдаланылуы бойынша экономикалық тұрғыдан жинақтауды білдіреді.

актив акциялар — активные акции актив құнды қағаздар — активные ценные бумаги актив құнының көтерілуі — повышение стоимости актива актив шоттар — активные счета активтердің құнын қайта бағалау — переоценка стоимости актива активтің бастапқы құны — первоначальная стоимость актива активтің жойылу құны — ликвидационная стоимость актива зейнетақы активтері — пенсионные активы

Тауарлардың нақты түрлеріне қатысты іс­шара жүргізілген­ де, оның ішінде кеден шекарасы арқылы тауарлар өткізілетін жағдайда заңды тұлғадан, жеке­дара кәсіпкерлерден алынатын салық түрі.

акциз төлеу — уплата акцизов акцизді есептеу — исчисление акцизов акциз төлеу тетіктері — механизм уплаты акцизов акциз сомасының есебі — расчёт суммы акцизов акциз төленетін тауарлар тізбесі — перечень подакцизных товаров акциз төлеушілер — плательщики акциза акциз мөлшерлемесі — ставки акцизов акцизді марка — акцизная марка

ағыл. shareholder — ие) Акцияның меншік иесі болып табылатын тұлға. Акционерлік қоғамның, фирманың, кәсіпорынның құнды қағаздарын, мүлкін иеленуге ортақтаса алатын заңды немесе жеке тұлға

акционерге тиесілі ақша — принадлежащие акционеру деньги акционердің құқығы — права акционера акционердің міндеті — обязательства акционера акционердің өкілі — представитель акционера акционерлердің тізілімі — реестр акционеров

Акционерлердің мүдделері үшін пайда табуға бағытталған не­ гізгі мақсаты бар, бірлескен шаруашылық қызметін атқаратын, акцияларды шығару мен сату арқылы өзінің капиталын қалып­ тастыратын кәсіпорындардың қызмет атқаруының ұйымдық­құ­ қықтық формасы

акционерлік қоғам директорларының кеңесі — совет директоров акционерного общества акционерлік қоғамды басқару — управлять акционерным обществом акционерлік қоғамның жарғылық қоры — уставный фонд акционерного общества акционерлік қоғамның жарғысы — устав акционерного общества акционерлік қоғамның капиталы — капитал акционерного общества акционерлік қоғамның шешімдері — решения акционерного общества ашық акционерлік қоғам (ААҚ) — открытое акционерное общество (ОАО) жабық акционерлік қоғам (ЖАҚ) — закрытое акционерное общество (ЗАО)

(ағыл. share — үлес) Акционерлік қоғам шығаратын және акционерлік қоғамды басқаруға қатысу, ол бойынша дивиденд және қоғам таратылған жағдайда оның мүлкінің бір бөлігін алу құқығын, сондай­ақ осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық ак­ тілерінде көзделген өзге де құқықтарды куәландыратын бағалы қағаз. (ҚР «Акционерлік қоғамдар туралы» Заңынан).

акциялар пакеті — пакет акций акция бағамы — курс акции акцияның номиналдық құны — номинальная цена акции акцияның көтерілуі — подъём акции акцияның түсуі — спад акции акцияны ашық сату — открытая продажа акции акцияны сатып алу — купить акцию атаулы акция — именная акция акция бағасы — цена акции акциялардың бақылау пакеті — контрольный пакет акций ұсынбалы акция — предлагаемая акция кәдуілгі акция — простая акция акцияның нарықтық / бағамдық құны — рыночная цена акции акцияның теңгерімдік құны — балансированная стоимость акции

(лат. alter — екеуінің біреуі) Іс­қиылдың ең жақсысын таңдап ату мақсатында екі немесе бірнеше нұсқамен салыстыра отырып, қажетті нұсқа таңдап алы­ натын экономикалық белгі. Бір шешімге қарама­қарсы қойыла­ тын басқару шешімі.

балама бірлік — единица эквивалентная балама теңгерім / баланс — альтернативный баланс баламалы баға — альтернативная цена баламалы құн — альтернативная стоимость баламалы шешім — альтернативное решение

(көне лат. arrendare — жалға беру) Келісімшар негізінде мүлікті уақытша пайдалану. Мүліктің иесіне — жалға берушіге уақытша пайдаланылғандығы үшін ақы төленеді. Мүлік тегін түрде де берілуі мүмкін. Жылжымайтын мүлікті және жылжымалы мүлікті уақытша пайдалануға беруге болады.

жалға алу — арендовать жалға алынған меншік — арендованная собственность жалға беру — сдать в аренду жалға беруші — арендодатель жалға салынған таза инвестиция — чистая инвестиция в аренду жалдық мердігерлік — арендный подряд қысқа мерзімге жадға беру — краткосрочная аренда (рейтинг) ұзақ мерзімге жалға беру — долгосрочная аренда (лизинг)

Нақты бір мүліктің иесімен немесе мүлік иесінің өкілетілігі берілген адаммен келісімшарт жасау арқылы мүлікті пайдалануға (тұрақты немесе уақытша) құқық берілген жеке тұлға немесе заңды тұлға.

жалгерлік ақы — арендная плата жалгерлік кәсіпорын — арендное предприятие жалгерлік құн — арендная стоимость жалгерлік төлемақы — арендные платежи жалгерлік шарт — договор аренды